Η ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗΣ ΤΩΝ ΕΛΛΗΝΩΝ ΣΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ 20ού ΑΙΩΝΑ ΣΤΗΝ ΑΜΕΡΙΚΗ ΚΑΙ ΟΙ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΙΓΕΙΡΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΑΚΡΑΤΑ
Το βιβλίο του Κώστα Ρόζου για την ιστορία της μετανάστευσης των Ελλήνων στις αρχές του 20ου αιώνα. Μέσα από τις σελίδες του ξετυλίγεται όλη εκείνη η ιστορία του “εθελοντικού” Ελληνικού ξεριζωμού προς την πέραν του Ατλαντικού πολλά υποσχόμενη χώρα των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής. Αφορά την προσπάθεια των προγόνων μας, που, πριν από 100 και πλέον χρόνια, θέλησαν να βρουν ένα καλύτερο μέλλον για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, ακολουθώντας το μαζικό ρεύμα της εποχής εκείνης προς την Αμερικανική Ήπειρο και το νεοσύστατο κράτος – γίγαντα, τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Τι ανάγκασε εκείνο το πρωτοφανές στα παγκόσμια χρονικά ανθρώπινο ποτάμι να εγκαταλείψει τις Ευρωπαϊκές πατρίδες του; Τι ώθησε μισό εκατομμύριο Έλληνες να επιβιβασθούν στα πλοία της εποχής εκείνης και να αρμενίσουν για δύο - τρεις εβδομάδες τη Μεσόγειο και τον Ατλαντικό, στοιβαγμένοι στα αμπάρια της τρίτης θέσης των ατμοκίνητων “υπερωκεάνιων” του 1900; Ποια ήταν τα ελληνικά πλοία που μετέφεραν τους Έλληνες στην Αμερική; Τι τράβηξαν όλοι εκείνοι οι καλοπροαίρετοι “τυχοδιώκτες” της ευτυχίας στα εξεταστήρια του νησιού Έλλις; Γιατί κάποιοι ονόμασαν το σταθμό υποδοχής των μεταναστών στη Νέα Υόρκη ως το “νησί των δακρύων”; Ποιο ήταν το κοινωνικοοικονομικό κλίμα στη χώρα των μεταναστών (τις Ηνωμένες Πολιτείες) εκείνη την εποχή; Τα πλήρη στοιχεία 800 Αχαιών που αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τις πατρογονικές εστίες τους στα ορεινά της Αιγιαλείας κυνηγώντας ένα ασαφές όραμα που περικλείει η φιλοσοφία του Αμερικανικού ονείρου... Επίσης τα στοιχεία για Αιγιαλείς αυτόπτες μάρτυρες στο ναυάγιο του Τιτανικού, καθώς και για το αν ταξίδευσαν κοπέλες με το πλοίο King Alexander (Νύφες του Βούλγαρη) κ.λπ.
Sailing to the American dream. A book with results of our lengthy effort was our motivation. The story of the scores of emigrants from our area in the early last century. Writer KOSTAS ROZOS, editor newspaper frouros (guard) (froyros) Aigeira Axaia Greece
Kostas Rozos
ΑΜΕΡΚΑΝΙΚΟ ΟΝΕΙΡΟ ΣΕ ΑΙΓΕΙΡΑ ΚΑΙ ΑΚΡΑΤΑ
Αιγείρα
 |
| Στον πεζόδρομο τής Αιγείρας |
Με απόλυτη επιτυχία πραγματοποιήθηκε και η δεύτερη εκδήλωση – βιβλιοπαρουσίαση, αφιερωμένη στη μετανάστευση που διοργάνωσαν από κοινού ο Πολιτιστικός σύλλογος Αιγείρας και ο σύλλογος “Αναγέννηση” Ακράτας. Αυτή τη φορά με οικοδεσπότη τον Πολιτιστικό, στις 23 Ιουλίου 2006, η εκδήλωση (ελαφρώς διαφοροποιημένη ως προς τους ομιλητές) μεταφέρθηκε στον παραλιακό πεζόδρομο της Αιγείρας, όπου παρουσιάστηκε μέσα σε κλίμα συγκίνησης το βιβλίο Κώστα Ρόζου με τίτλο: «Αρμενίζοντας στο αμερικανικό όνειρο…».
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν: ο εκπρόσωπος του Σεβασμιότατου κ. Αμβροσίου πατήρ Ισαάκ και ο πατήρ Χαράλαμπος, ο Βουλευτής Απόστολος Κατσιφάρας, ο Αντινομάρχης Παιδείας και Πολιτισμού Γιώργος Αγγελόπουλος, ο Νομαρχιακός Σύμβουλος Άγγελος Γεωργακόπουλος, ο Δήμαρχος Δημήτρης Μυλωνάς ο υποψήφιος Δήμαρχος Πάνος Γιαννούλης, ο Αντιδήμαρχος Αιγίου Βασίλης Φιλιππόπουλος, ο τ. Λυκειάρχης Δημήτρης Ράπτης, ο ομογενής Νίκος Βουρνάζος κ.α.
Πλήθος κόσμου από την Αιγείρα, την Αθήνα και την ευρύτερη περιοχή χειροκρότησε όλους τους συντελεστές και ιδιαίτερα το συγγραφέα για την πρωτότυπη παρουσίαση του βιβλίου του μέσα από προβολή φωτογραφικού υλικού για τους Αιγιαλείς μετανάστες. Ο συγγραφέας, αναφέρθηκε μεταξύ άλλων στις δημοσιευθείσες βιβλιοκριτικές, του φιλόλογου Παναγιώτη Κουμπούρα, του δημοσιογράφου και λογοτέχνη Γιάννη Ανδρικόπουλου, της εκπαιδευτικού Τασίας Ευσταθίου και του συμπατριώτη αυστραλού ομογενή Νίκου Βουρνάζου, ενώ δεν παρέλειψε να ευχαριστήσει το πρόεδρο του Πολιτιστικού Παντελή Βασιλάγκο, την πρόεδρο της Αναγέννησης Τασία Ευσταθίου που είχε την αρχική ιδέα της εκδήλωσης αυτής, και όλους όσους συντέλεσαν στην διοργάνωση παρουσίασης της ιστορίας του απόδημου ελληνισμού.
Μετά το τέλος της επιτυχημένης αυτής βιβλιοπαρουσίασης οι διοργανωτές δέχθηκαν τα συγχαρητήρια των παρισταμένων και ο συγγραφέας υπέγραψε αρκετά βιβλία του που διατέθηκαν από τον Πολιτιστικό σύλλογο.
 |
| Γιώργος Αθανασόπουλος, Απόστολος Κατσιφάρας στην Αιγείρα |
Η εκδήλωση περιείχε ανάγνωση αποσπασμάτων του βιβλίου υπό τους ήχους μουσικής Jazz, παρουσίαση του κοινωνικού –ιστορικού πλαισίου του μεταναστευτικού ρεύματος που έπληξε την Ανατολική Αιγιάλεια στις αρχές του 20ου αιώνα, βιβλιοκριτική, μια προσωπική μαρτυρία Ελληνοαμερικανού για τα πρώτα του βήματα στις ΗΠΑ και τραγούδια που γράφηκαν στις αρχές του 20ου αιώνα και ακούγονταν στα καφέ Αμάν της Αμερικής.
ΑΚΡΑΤΑ
Με επιτυχία πραγματοποιήθηκε η βιβλιοπαρουσίαση- εκδήλωση αφιερωμένη στη μετανάστευση που διοργάνωσαν από κοινού οι πολιτιστικοί σύλλογοι “Αναγέννηση” Ακράτας και Αιγείρας. Στον πεζόδρομο Ακράτας μπροστά από τη νεοστεγασμένη βιβλιοθήκη παρουσιάστηκε μέσα σε κλίμα συγκίνησης το βιβλίο του Αιγειράτη Κώστα Ρόζου με τίτλο: «Αρμενίζοντας στο αμερικανικό όνειρο…». Πλήθος κόσμου παρακολούθησε τη σεμνή εκδήλωση, χειροκρότησε όλους τους συντελεστές και ιδιαίτερα το συγγραφέα για την πρωτότυπη παρουσίαση του βιβλίου του μέσα από προβολή φωτογραφικού υλικού για τους Αιγιαλείς μετανάστες.
 |
| Στον πεζόδρομο τής Ακράτας |
ΠΡΟΛΟΓΙΖΕΙ Ο ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΡΑΠΤΗΣ
ΠΡΟΛΟΓΟΣ ΒΙΒΛΙΟΥ
Είναι πάντοτε συγκινητικό και ανθρώπινα αναγκαίο να γυρίζεις με τη μνήμη στα περασμένα βιώματα της ζωής σου. Διότι έτσι, σε όποια ηλικία και αν είσαι, και προπάντων αν είσαι σε ώριμη ηλικία, βλέπεις το πέρασμα του βίου σου, μ’ ένα ολοκληρωμένο κριτήριο απολογισμού, αλλά και με μια ικανοποίηση για τις ταλαιπωρίες και τη δημιουργικότητα στη ζωή σου.
Αυτό το βιβλίο, που έχουμε στα χέρια μας, είναι ένα μνημόνιο ζωής ξενιτεμένων και μια ιστοριογραφική μαρτυρία του τόπου μας και της καταγωγής μας.
Το συγγραφέα Κων/νο Ρόζο, τον εγνώρισα ως Δ/ντή και συντάκτη της τοπικής εφημερίδας “ΦΡΟΥΡΟΣ” και έχω σχηματίσει βεβαίαν την πεποίθηση για τις δημοσιογραφικές του ικανότητες, στο πώς να παρουσιάζει τα γεγονότα και να σχολιάζει με αντικειμενική και χιουμοριστική πολλάκις διάθεση, δίνοντας την εντύπωση ενός ικανού και σπουδαίου αναλυτή των γεγονότων και των ανθρωπίνων χαρακτήρων.
Όμως, η συγγραφή ενός τέτοιου πονήματος με εκπλήσσει και με χαροποιεί για την τόσο σπουδαία προσφορά του στην κοινωνία της Ανατολικής Αιγιαλείας και στους ξενιτεμένους στην αλλοδαπή συμπατριώτες μας.
Το βιβλίο του αρχίζει μ’ ένα ταξίδι του ίδιου στα “Νέα Μέρη”, μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ, και σε συμπαρασύρει με την ακριβή και γλαφυρή διήγησή του, ώστε να γίνεις και συ συνταξιδευτής του.
Εδώ είναι το χάρισμα του συγγραφέα, να σε προετοιμάζει και να σε καθοδηγεί ευχάριστα και ανάλαφρα στα μονοπάτια της έρευνάς του. Και γι’ αυτό το βιβλίο του γίνεται στον αναγνώστη από την αρχή ευχάριστο και πολύ ενδιαφέρον.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον γίνεται για όλους τους κατοίκους της Ανατολικής Αιγιαλείας και για όλους τους καταγόμενους από τα χωριά της περιφέρειας αυτής, γιατί παρέχει πρωτόγνωρα στοιχεία για το κάθε χωριό της καταγωγής μας και του τόπου των παιδικών μας βιωμάτων, που είναι αναμφισβήτητα μια ανεκτίμητη παρακαταθήκη για τον καθένα μας.
Αλλά εκεί, που μας προκαλεί συγκινητική φόρτιση, και σε μας που μείναμε στον τόπο μας και σ’ αυτούς που ξενιτεύτηκαν, είναι η δυνατή και ψυχαναλυτική καταγραφή των διαλόγων και των συναισθημάτων στην απόφαση για την ξενιτιά και την ώρα του αποχωρισμού. Αυτές οι περιγραφές είναι όντως ζωγραφικοί πίνακες, που δονούν υπαρξιακά κάθε άνθρωπο, που ζει και ξαναθυμάται τα περασμένα του.
Με τον ανεξάντλητο ζήλο του για έρευνα και γνώση, ο συγγραφέας περιγράφει με εκλεκτικό και κριτικό τρόπο τις πολιτικοοικονομικές συνθήκες της εποχής εκείνης των μεγάλων μεταναστεύσεων και μας δίνει με αντικειμενικότητα και ιστορική ακρίβεια την κατάσταση και τους αγώνες της πατρίδας μας, για να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη και να μπει στο δρόμο της σύγχρονης ιστορίας.
Αυτό, αφενός ενημερώνει τον αναγνώστη, αφετέρου βοηθάει πολύ τον ιστορικό παρατηρητή για να εκτιμήσει, γιατί τα 18άχρονα και 20άχρονα τότε αγόρια προ πάντων και αργότερα τα κορίτσια, εγκατέλειπαν τα προσφιλέστερα πρόσωπα της ζωής τους και τη νεανική τους ξενοιασιά και να πάνε στα “αφιλόξενα” εκείνα μέρη της ξενιτιάς.
Και το τονίζει ιδιαίτερα ο Κ. Ρόζος με πολλή παραστατικότητα, το πώς δέχονταν τον κάθε μετανάστη, όταν πατούσε το πόδι του στο χώμα της νέας “πατρίδας” και από ποιο “σουρωτήρι” εξετάσεων έπρεπε να περάσει για να γίνει δεκτός στη στρατιά της “δουλειάς”!
Θα ήθελα επίσης να τονίσω, ότι η γλώσσα, στην οποία είναι γραμμένο το βιβλίο αυτό, είναι απλή ομιλουμένη, ρέουσα, στρωτή και κατανοητή, ώστε βοηθάει τον αναγνώστη να προσεγγίσει τα γεγονότα και τα νοήματα και δείχνει, ότι ο συγγραφέας είναι καλός χειριστής της καθομιλουμένης με υποδομή και ευρύτερη παιδεία.
Νομίζω, ότι αυτό το βιβλίο περιέχει για όλους μας, αλλά κυρίως για τους ξενιτεμένους και τις οικογένειές τους ένα κομμάτι ζωής, και ίσως το πιο μεταβατικό και “τεταραγμένο”, που δε θ’ αφήσει ασυγκίνητο κάθε αναγνώστη.
Δημήτριος Ράπτης
τ. Λυκειάρχης
Φιλόλογος - Θεολόγος
Είναι πάντοτε συγκινητικό και ανθρώπινα αναγκαίο να γυρίζεις με τη μνήμη στα περασμένα βιώματα της ζωής σου. Διότι έτσι, σε όποια ηλικία και αν είσαι, και προπάντων αν είσαι σε ώριμη ηλικία, βλέπεις το πέρασμα του βίου σου, μ’ ένα ολοκληρωμένο κριτήριο απολογισμού, αλλά και με μια ικανοποίηση για τις ταλαιπωρίες και τη δημιουργικότητα στη ζωή σου.
Αυτό το βιβλίο, που έχουμε στα χέρια μας, είναι ένα μνημόνιο ζωής ξενιτεμένων και μια ιστοριογραφική μαρτυρία του τόπου μας και της καταγωγής μας.
Το συγγραφέα Κων/νο Ρόζο, τον εγνώρισα ως Δ/ντή και συντάκτη της τοπικής εφημερίδας “ΦΡΟΥΡΟΣ” και έχω σχηματίσει βεβαίαν την πεποίθηση για τις δημοσιογραφικές του ικανότητες, στο πώς να παρουσιάζει τα γεγονότα και να σχολιάζει με αντικειμενική και χιουμοριστική πολλάκις διάθεση, δίνοντας την εντύπωση ενός ικανού και σπουδαίου αναλυτή των γεγονότων και των ανθρωπίνων χαρακτήρων.
Όμως, η συγγραφή ενός τέτοιου πονήματος με εκπλήσσει και με χαροποιεί για την τόσο σπουδαία προσφορά του στην κοινωνία της Ανατολικής Αιγιαλείας και στους ξενιτεμένους στην αλλοδαπή συμπατριώτες μας.
Το βιβλίο του αρχίζει μ’ ένα ταξίδι του ίδιου στα “Νέα Μέρη”, μέσω ΙΝΤΕΡΝΕΤ, και σε συμπαρασύρει με την ακριβή και γλαφυρή διήγησή του, ώστε να γίνεις και συ συνταξιδευτής του.
Εδώ είναι το χάρισμα του συγγραφέα, να σε προετοιμάζει και να σε καθοδηγεί ευχάριστα και ανάλαφρα στα μονοπάτια της έρευνάς του. Και γι’ αυτό το βιβλίο του γίνεται στον αναγνώστη από την αρχή ευχάριστο και πολύ ενδιαφέρον.
Ιδιαίτερα ενδιαφέρον γίνεται για όλους τους κατοίκους της Ανατολικής Αιγιαλείας και για όλους τους καταγόμενους από τα χωριά της περιφέρειας αυτής, γιατί παρέχει πρωτόγνωρα στοιχεία για το κάθε χωριό της καταγωγής μας και του τόπου των παιδικών μας βιωμάτων, που είναι αναμφισβήτητα μια ανεκτίμητη παρακαταθήκη για τον καθένα μας.
Αλλά εκεί, που μας προκαλεί συγκινητική φόρτιση, και σε μας που μείναμε στον τόπο μας και σ’ αυτούς που ξενιτεύτηκαν, είναι η δυνατή και ψυχαναλυτική καταγραφή των διαλόγων και των συναισθημάτων στην απόφαση για την ξενιτιά και την ώρα του αποχωρισμού. Αυτές οι περιγραφές είναι όντως ζωγραφικοί πίνακες, που δονούν υπαρξιακά κάθε άνθρωπο, που ζει και ξαναθυμάται τα περασμένα του.
Με τον ανεξάντλητο ζήλο του για έρευνα και γνώση, ο συγγραφέας περιγράφει με εκλεκτικό και κριτικό τρόπο τις πολιτικοοικονομικές συνθήκες της εποχής εκείνης των μεγάλων μεταναστεύσεων και μας δίνει με αντικειμενικότητα και ιστορική ακρίβεια την κατάσταση και τους αγώνες της πατρίδας μας, για να ανακτήσει τα χαμένα εδάφη και να μπει στο δρόμο της σύγχρονης ιστορίας.
Αυτό, αφενός ενημερώνει τον αναγνώστη, αφετέρου βοηθάει πολύ τον ιστορικό παρατηρητή για να εκτιμήσει, γιατί τα 18άχρονα και 20άχρονα τότε αγόρια προ πάντων και αργότερα τα κορίτσια, εγκατέλειπαν τα προσφιλέστερα πρόσωπα της ζωής τους και τη νεανική τους ξενοιασιά και να πάνε στα “αφιλόξενα” εκείνα μέρη της ξενιτιάς.
Και το τονίζει ιδιαίτερα ο Κ. Ρόζος με πολλή παραστατικότητα, το πώς δέχονταν τον κάθε μετανάστη, όταν πατούσε το πόδι του στο χώμα της νέας “πατρίδας” και από ποιο “σουρωτήρι” εξετάσεων έπρεπε να περάσει για να γίνει δεκτός στη στρατιά της “δουλειάς”!
Θα ήθελα επίσης να τονίσω, ότι η γλώσσα, στην οποία είναι γραμμένο το βιβλίο αυτό, είναι απλή ομιλουμένη, ρέουσα, στρωτή και κατανοητή, ώστε βοηθάει τον αναγνώστη να προσεγγίσει τα γεγονότα και τα νοήματα και δείχνει, ότι ο συγγραφέας είναι καλός χειριστής της καθομιλουμένης με υποδομή και ευρύτερη παιδεία.
Νομίζω, ότι αυτό το βιβλίο περιέχει για όλους μας, αλλά κυρίως για τους ξενιτεμένους και τις οικογένειές τους ένα κομμάτι ζωής, και ίσως το πιο μεταβατικό και “τεταραγμένο”, που δε θ’ αφήσει ασυγκίνητο κάθε αναγνώστη.
Δημήτριος Ράπτης
τ. Λυκειάρχης
Φιλόλογος - Θεολόγος
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ ΕΦΗΜΕΡΙΔΑΣ ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ Του Κυριάκου. Ντελοπουλου
 |
| Κυριάκος Ντελοπουλος |
Του Κυριάκου. Ντελοπουλου
Κώστας Ν. Ρόζος: «Αρμενίζοντας προς το αμερικανικό όνειρο». Εκδόσεις «Πλοηγός», 2005, σελ. 158, εικ.
Η μετανάστευση από τα κυρίαρχα και επίμαχα κεφάλαια της νεότερης κοινωνικής και οικονομικής ιστορίας του τόπου, ταυτόχρονα και δραματικό σε όλες τις πτυχές του, είναι το θέμα αυτού του αξιοπρόσεκτου πονήματος. Εχει ανθρώπινο χαρακτήρα, παρόλο ότι ασχολείται με πλούσιο πληροφοριακό υλικό. Δίνει μια πολύπλευρη εικόνα του φαινομένου και αγγίζει ανθρώπινες πλευρές του που συγκινούν πάντα. Η ανάγνωσή του αναδίνει μια ειδική συγκίνηση για το παρελθόν, ενώ με ακρίβεια συζητούνται τα πραγματικά στοιχεία που ανέδειξαν το ζήτημα σε πρωτεύουσα νεοελληνική περιπέτεια ανθρώπων, αυτών που άλλαξαν πατρίδα και αυτών που άφησαν πίσω τους. Ηταν πολλοί εκείνοι που αναζήτησαν «στα ξένα» καλύτερη τύχη από εκείνη που η φτώχεια τους είχε καθηλώσει σε ένα μέλλον χωρίς όνειρα. Ονειρο έγινε το φευγιό που υπόθαλψε η φιλόξενη Αμερική και όρισε τύχες και μεταβολές στη ζωή αμέτρητων ξένων. Είναι γραμμένο για τους συντοπίτες του συγγραφέα-ερευνητή, εκδότη στην Αιγείρα της τοπικής εφημερίδας «Ο φρουρός της ανατολικής Αιγιαλείας».
Η εξέταση και μελέτη των στοιχείων αυτής της περιοχής της Αχαΐας που συνιστούν τη μεταναστευτική δραστηριότητα της περιόδου 1902-1924 είναι ευσυνείδητη και αποκαλυπτική. Παραθέτει ο συγγραφέας επίσημους καταλόγους με ονόματα χωριών –πολλά ακόμη τότε με τα σλάβικα και αρβανίτικα ονόματά τους– και των κατοίκων τους που αναγκάστηκαν να «ρίξουν μαύρη πέτρα» στις άλλες που όριζαν το θολό μέλλον τους αλλά δεν ήταν κατάλληλες και να το κτίσουν στέρεα. Μερικά χωριά με αριθμούς μεταναστών που ως ποσοστά σε σχέση με τους πληθυσμούς τους είναι δυσανάλογα: Αιγείρα (40) Ακράτα (159), Ράχοβα (24), Βεργουβίτσα (59), Βερσοβά (106), Βλοβοκά (83), Περθώρι (114), Σελιάνα (92). Ολα μαζί 791! Μεγάλη η αφαίμαξη. Ονοματίζονται και τα ατμόπλοια που τους μετέφεραν, με κυρίαρχο το λιμάνι της Πάτρας ως τόπος αναχώρησης. Αρκετά από αυτά δεν έφθασαν ποτέ στην Αμερική γιατί τα γερμανικά υποβρύχια τα βύθισαν ως εχθρικά. Ο Α΄ Παγκόσμιος Πόλεμος διέκοψε βίαια πολλά όνειρα.
Η περιγραφή και ανάλυση της οικονομικής και κοινωνικής κατάστασης της περιοχής βασίζεται στα στοιχεία που ο μυθικός γιατρός και ενθουσιώδης ταξιδευτής στην Πελοπόννησο Χρήστος Κορύλλος άφησε στα περιηγητικά βιβλία του. Οι πολύτιμες και ακριβείς πληροφορίες του, η εξεταστική ματιά του, το γλαφυρό το ύφος του πιέζουν για μια επανέκδοσή τους. Ο κ. Ρόζος ταξίδεψε στην Αμερική και μελέτησε τις λίστες των αφιχθέντων συμπατριωτών του στο νησάκι της Νέας Υόρκης Ελλις, ο μαρτυρικά ιστορικός τόπος για όσους πέρασαν τις πύλες του για τον Νέο Κόσμο. Εντόπισε εκεί ονόματα –κατά κανόνα αλλοιωμένα– ανθρώπων και χωριών προέλευσης και μεταφέρει πολλές πληροφορίες άγνωστες ή ξεχασμένες σήμερα των δραματικών ωρών που περίμεναν τους ονειροπόλους μέχρι να ριζώσουν κάπου ως μέλη της ξενιτιάς. Η αναφορά σε περιπτώσεις και προσωπικές περιπέτειες είναι αυτή που δίνει πρόσθετο ενδιαφέρον στο αξιοπρόσεκτο βιβλίο. Το θέμα της μετανάστευσης έχει εισχωρήσει βαθιά στην ψυχή του λαού μας, την έχει βασανίσει και γι’ αυτό παραμένει ζωντανό ως ανάμνηση και δονεί όταν ιστορείται.
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΣ
 |
| Γ. ΑΝΔΡΙΚΟΠΟΥΛΟΣ |
Μέσα από το βιβλίο του Κώστα Ρόζου: “Αρμενίζοντας προς το αμερικανικό όνειρο...”
Αποτελεί σοβαρή ερευνητική προσπάθεια και επιβεβλημένο χρέος τιμής προς την ψυχική δοκιμασία των παλαιών μεταναστών, που ξενιτεύτηκαν, κάτω από τραγικές συνθήκες η διάσωση πολύτιμων στοιχείων του ξεριζωμού δεκάδων χιλιάδων, νέων κυρίως ανθρώπων από όλες τις περιοχές της χώρας. Το ίδιο μεγάλο κύμα μετανάστευσης, στις δύο πρώτες δεκαετίες του 20ού αιώνα, προς την Αμερική, σημειώθηκε και στα χωριά (κυρίως στα ορεινά) της Αιγιάλειας και των Καλαβρύτων.
Αυτό το αξιόλογο κοινωνικοοικονομικό φαινόμενο, σε ό,τι αφορά την ημιορεινή περιοχή της ανατολικής Αιγιάλειας, ξετυλίγεται, με ερευνητική ευσυνειδησία και με ζωντανό και παραστατικό συγγραφικό ύφος, από τον Κώστα Ν. Ρόζο, κάτοικο της Αιγείρας, που εκδίδει την εφημερίδα “Φρουρός της Ανατολικής Αιγιάλειας”, μέσα από τις σελίδες του βιβλίου του: “Αρμενίζοντας προς το αμερικανικό όνειρο...”.
Το βιβλίο, σε 160 μεγάλες σελίδες και μ’ ενδιαφέρουσα συλλογή φωτογραφιών, αποτελεί καλαίσθητα προσεγμένη εκτύπωση των εκδόσεων “Πλοηγός”, με επιμελητή της έκδοσης τον Δημήτρη Ν. Ρόζο. Συγγραφέας και εκδότης, μεταξύ άλλων, για το πολύ ενδιαφέρον αυτό βιβλίο, τονίζουν:
“Είναι ένα σημαντικό κομμάτι της τοπικής μας ιστορίας, το οποίο ουδέποτε μέχρι σήμερα είχε καταγραφεί. Αφορά στην προσπάθεια των προγόνων μας, που πριν 100 και πλέον χρόνια θέλησαν να βρουν ένα καλύτερο μέλλον για τους ίδιους και τις οικογένειές τους, ακολουθώντας το μαζικό ρεύμα της εποχής εκείνης προς την Αμερικανική Ήπειρο...”.
Ο συγγραφέας Κ.Ρ. ακολουθεί νoερά τα βήματά τους και μέσω του Ίντερνετ ζει το δράμα και τις απάνθρωπες συνθήκες, που έζησαν οι Έλληνες μετανάστες, οι περισσότεροι αγράμματοι, χωρίς να γνωρίζουν ούτε μια λέξη από τη γλώσσα της νέας χώρας, που τους δέχθηκε σαν δούλους και σαν παιδιά ενός κατώτερου θεού.
Σχετικά με το... νοερό ταξίδι, μαζί με τους μετανάστες, ο συγγραφέας αποκαλύπτει: “Με τη “μαγική” μηχανή του χρόνου, ήμασταν παρόντες σε όλες τις φάσεις του ταξιδιού τους... Καταγράψαμε την αγωνία τους, όταν έπαιρναν τη μεγάλη απόφαση του ξενιτεμού... Αρμενίσαμε στη Μεσόγειο και στον Ατλαντικό. Αντικρίσαμε το άγαλμα της Ελευθερίας μέσα από τα κάγκελα του νησιού Έλλις. Κατεβήκαμε στη Νέα Υόρκη. Κατευθυνθήκαμε μαζί τους στις φάμπρικες και στα εργοτάξια των σιδηροδρόμων, προσπαθώντας να βιώσουμε το όνειρό τους. Το Αμερικανικό όνειρό τους…
Το βιβλίο του Κ.Ρ. αποκαλύπτει άγνωστα στοιχεία και γεγονότα και αξιολογεί ξεχασμένα συναισθήματα των ξενιτεμένων. Μερικές φορές με αναλυτική διείσδυση, μερικές άλλες με αντικειμενική χιουμοριστική διάθεση κι άλλοτε με ψυχολογική ενδοσκόπηση ανθρώπινων χαρακτήρων, μιας άλλης, πολύ δύσκολης κι άγριας εποχής. Εύστοχα χαρακτηρίστηκε σαν “ένα μνημόνιο ζωής ξενιτεμένων και μια ιστοριογραφική μαρτυρία του τόπου μας και της καταγωγής μας...”
Τα “ταξίδια” του συγγραφέα με την “ιντερνετική χρονομηχανή” ήσαν συνεχή και εξαντλητικά, με ασίγαστο πόθο τον εντοπισμό πολύτιμων στοιχείων. Ο ίδιος εξομολογείται: “Οι αναλυτικές καταστάσεις των τηλεφωνικών συνδέσεών μου κατά το επίμαχο ερευνητικό διάστημα, έχουν καταγράψει περί τις 1500 ώρες διαδικτυακών πτήσεων στα “άδυτα” των Αμερικάνικων αρχείων…”.
Οι αρετές του βιβλίου το Κ.Ρ. συνοψίζονται στα εξής:
- Παρέχει άγνωστα μέχρι σήμερα στοιχεία για τη μετανάστευση στα χωριά της ανατολικής Αιγιάλειας.
- Προκαλεί έντονη συναισθηματική φόρτιση.
- Οι περιγραφές του θυμίζουν ζωγραφικούς πίνακες, που δονούν υπαρξιακά κάθε άνθρωπο.
- Ανεξάντλητος ζήλος για έρευνα και γνώση.
- Παρουσίαση των πολιτικο-οικονομικών συνθηκών της εποχής.
- Γεγονότα δοσμένα με αντικειμενικότητα και ιστορική ακρίβεια.
Κλείνουμε την συνοπτική παρουσίαση του αξιόλογου βιβλίου με τις παρακάτω επισημάνσεις του τ. Λυκειάρχη – Φιλόλογου κ. Δημήτρη Ράπτη, που προλογίζει το βιβλίο: “Το βιβλίο σε συμπαρασύρει με την ακριβή και γλαφυρή διήγησή του, ώστε να γίνεις και συ συνταξιδευτής του. Εδώ είναι το χάρισμα του συγγραφέα, να σε προετοιμάζει και να σε καθοδηγεί ευχάριστα και ανάλαφρα στα μονοπάτια της έρευνάς του. Και γι’ αυτό το βιβλίο του γίνεται στον αναγνώστη από την
αρχή ευχάριστο και πολύ ενδιαφέρον... Ο συγγραφέας είναι καλός χειριστής της γλώσσας και διαθέτει ευρύτερη παιδεία...”
Το βιβλίο κλείνει μ’ ένα συγκλονιστικό ιστορικό ντοκουμέντο: Καταχωρείται ο πίνακας με τα ονόματα των 791 μεταναστών των χωριών της ανατολικής Αιγιάλειας με τη χρονολογία, το λιμάνι και το όνομα του πλοίου, με το οποίο έφυγαν, από το 1902 μέχρι το 1924.
Αναδημοσίευση
από την εφημερίδα
“Η ΓΝΩΜΗ” των Πατρών
- φ. 16/1/06).
Ποιος είναι ο Γιάννης Ανδρικόπουλος
Γεννήθηκε το 1930 στο Αίγιο και από 17 χρόνων μοίρασε τη ζωή, τη σκέψη και την ψυχή του, ανάμεσα σε δύο μεγάλες αγάπες: Τη λογοτεχνία και τη δημοσιογραφία.
Ξεκίνησε το 1947 με ποίηση από τις σελίδες της “Ελληνικής Δημιουργίας” του Σπύρου Μελά. Ήταν ο νεότερος συνεργάτης του περιοδικού, μαζί με τους κορυφαίους της εποχής εκείνης (Δροσίνη, Μυριβίλη κ.α.).
Εγκωμιαστικές είναι οι κριτικές για το μεγάλο λογοτεχνικό έργο του.
Το 1952 εξέδωσε το λογοτεχνικό περιοδικό “Αχαϊκή Εστία” και το 1954 την εφημερίδα “Φωνή του Αιγίου”. Από το 1975 έως το 1987 εξέδιδε την εφημερίδα “Φωνή της Αχαΐας” και το περιοδικό “Φιλολογική Φωνή”. Διετέλεσε αρχισυντάκτης της εφημερίδας “Πελοπόννησος”.
Μετά το 1988 έγραψε και παρουσίασε 25 νέες ποιητικές συνθέσεις και συλλογές και 23 μελέτες – κριτικές για πνευματικά γεγονότα της Αχαΐας και για το έργο καταξιωμένων Ελλήνων συγγραφέων. Τέσσερα ποιητικά βιβλία του τιμήθηκαν με πανελλήνιες διακρίσεις.
Είναι μέλος της Εθνικής Εταιρίας Ελλήνων Λογοτεχνών, της Διεθνούς Εταιρίας Κριτικών Λογοτεχνίας κ.λπ.
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ: ΤΑΣΙΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ
 |
| ΤΑΣΙΑ ΕΥΣΤΑΘΙΟΥ |
Διαβάζω, σημαίνει σαλπάρω με πανιά τις σελίδες ενός βιβλίου ιστιοφόρου. Σαλπάρω σε κόσμους άγνωστους και γνωστούς συνάμα, σε κόσμους μακρινούς και κοντινούς, σε κόσμους οικείους και ξένους, σαλπάρω για να αποφύγω την αδυσώπητη πραγματικότητα, σαλπάρω για να νιώσω καλύτερα, σαλπάρω για να μην ξεχνώ ότι είμαι άνθρωπος, σαλπάρω για να κάνω ταξίδια εσωτερικά προς την αυτοαναγνώριση και αυτοεπίγνωση τη δική μου και του χωροχρόνου μου.
Η παραπάνω διάγνωση δεν είναι βέβαια ένα παραλήρημα για το τι προσφέρει η ανάγνωση ενός βιβλίου, αλλά η ευτυχής διαπίστωση που κάθε φορά συμβαίνει όταν πέφτει στα χέρια μου ένα καλό βιβλίο. Αμέσως μετά, η θεραπεία είναι μία, όπως μου έχει συστήσει η αναγνωστική πλέον εμπειρία μου. Να γράψω. Ή καλύτερα να συντάξω μια βιβλιοκριτική καθώς μου δημιουργείται ασυνείδητα η ανάγκη ύστερα από την περιδίνηση που μου επεφύλαξε ο συγγραφέας.
Ο λόγος για το νέο βιβλίο του Κώστα Ρόζου, “Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο” από τις εκδόσεις Πλοηγός (2005).
Η περιήγηση ξεκινά από το εξώφυλλο, που πραγματικά είναι ένα κόσμημα “στησίματος”. Φόντο το μανιφέστο (manifest), το επίσημο χαρτί επιβίβασης με τα ονόματα των μεταναστών στο πλοίο. Πάνω στο φόντο δεσπόζει μια κάρτα με ένα ατμόπλοιο των αρχών του 20ου αιώνα από αυτά που μετέφεραν στα αμπάρια τους χιλιάδες συντοπίτες μας. Από τις πρώτες κιόλας σελίδες ο συγγραφέας μοιράζεται μαζί μας τον τρόπο της έρευνάς του και με απαραίτητες λεπτομέρειες, για εμάς τους αδηφάγους λαθρεπιβάτες των ονείρων του, περιγράφει τις μηχανές αναζήτησης στο Διαδίκτυο, τις ιστορικές πηγές, τις μαρτυρίες και όλους όσους με τον έναν ή άλλον τρόπο τον βοήθησαν να συγγράψει αυτό το βιβλίο.
Οι λάτρεις των δικτυακών αναχωρήσεων και των περιηγήσεων στον κυβερνοχώρο, πραγματικά θα απολαύσουν τον τρόπο με τον οποίο ο συγγραφέας εργάστηκε για να ανασύρει όλα τα στοιχεία που εμπεριέχονται στο βιβλίο του επινοώντας τη “χρονομηχανή”, αυτή που γυρίζει πίσω το χρόνο – το χρόνο του συγγραφέα – στο σημείο μηδέν και δίνει ώθηση στη φαντασία του να εισχωρήσει καλύτερα στην εποχή και σαν δώρο πλουσιοπάροχα να μας την προσφέρει.
Με την επιμονή του φιλεργατικού μυρμηγκιού ο Κώστας συνέλεξε όσες πιο πολλές πληροφορίες μπορούσε σε μια χρονοβόρα έρευνα. Συνάμα κατορθώνει να αποτυπώσει την πραγματικότητα της εποχής εκείνης διηθώντας με την πένα του τα στοιχεία εκείνα που τον οδηγούν τελικά σε μια μεστή και χωρίς πολλά λογοτεχνικά πλουμίδια γραφή. Ο συγγραφέας αναβιώνει την εποχή των αρχών του 20ου αιώνα με τους πολέμους, την οικονομική κρίση, την κρίση των ιδεών, τότε που μάνιαζε το μεταναστευτικό ρεύμα σαν αδυσώπητο κύμα στην προβλήτα της πατρίδας μας και της Ευρώπης. Φωτίζει με γλώσσα λιτή το οικονομικοκοινωνικό πλαίσιο τόσο της χώρας μας, που λειτούργησε σαν χώρα εξαγωγής μεταναστών, όσο και των ΗΠΑ, χώρα υποδοχής, που “χτίστηκε και έριξε τα θεμέλιά της” πάνω στο όνειρο μυριάδων ανθρώπων. Ανθρώπων που κατάφεραν να διαβούν τις πύλες του νησιού Έλλις, του νησιού των δακρύων, όπως εύστοχα αναφέρει ο συγγραφέας για να κατακτήσουν με τη φιλεργατικότητά τους τη νέα ήπειρο.
Στην περίπτωση του Κώστα Ρόζου, του ιδιοκτήτη της αιγειράτικης εφημερίδας Φρουρός, συμβαίνει το εξής: Δύσκολα ο αναγνώστης ξεκολλά απ’ το βιβλίο. Κι αυτό, γιατί δύσκολα ξεχωρίζει το συγγραφέα από τον ερευνητή, το συγγραφέα από τον κοινωνιολόγο και τον ιστορικό. Παίζοντας τους ρόλους με επιτυχία παραδίδει, εντέλει, στο αναγνωστικό κοινό ένα καλογραμμένο βιβλίο που περιέχει μια εμπεριστατωμένη έρευνα σχετικά με τη μετανάστευση υπό την επίβλεψη μιας αυστηρά δουλεμένης γλώσσας.
Παράλληλα με την αναφορά του σε ονόματα ανθρώπων – συγκεκριμένα παραθέτει λίστες με ονόματα συντοπιτών μας από χωριά της Ανατολικής Αιγιάλειας- προσφέρει κι άλλα στοιχεία που συμπληρώνουν το μωσαϊκό του μεταναστευτικού ρεύματος, δίνοντας απαντήσεις στο “γιατί” μπάρκαραν όλοι αυτοί οι συντοπίτες μας και γιατί αναζήτησαν μια καλύτερη τύχη στα ξένα.
Το σταφιδικό πρόβλημα που ταλάνισε την άλλοτε εύπορη περιοχή της Ανατολικής Αιγιάλειας στα τέλη του 19ου αιώνα, είναι ένας από τους παράγοντες που έσπρωξαν τους νέους, στην πλειοψηφία τους άρρενες άντρες, στα ξένα με μια τιγκαρισμένη βαλίτσα στο χέρι, γεμάτους ανασφάλεια αλλά με όνειρα πολλά για τη γη της Επαγγελίας.
Στις 158 σελίδες του βιβλίου του ο συγγραφέας παντρεύει την έρευνα με τη λογοτεχνία και χωρίς να υπερισχύει η μία έναντι της άλλης κατορθώνει να ισορροπήσει ακροβατώντας στο σκοινί μιας ήρεμης και πράας χωρίς εξάρσεις γραφής. Δίνει στοιχεία για ατμόπλοια της εποχής, για τους μετανάστες και τις χώρες προέλευσής τους, παραθέτει φωτογραφικό υλικό και το πιο πολύτιμο, παραδίδει στη μνήμη λίστες με ονόματα ανθρώπων που μπάρκαραν με ακριβείς ημερομηνίες, λιμάνια και ονόματα καραβιών. Η έρευνα εστιάζει στους “αναχωρήσαντες” της περιοχής μας και συγκεκριμένα της Ανατολικής Αιγιάλειας με εμβέλεια από τον Κράθη μέχρι τον Κριό ποταμό. Σαν Πλατανιώτισα στην καταγωγή ήθελα να δω ονόματα συγγενών μου που κράτησαν το αμερικάνικο όνειρο στις παλάμες τους, όπως τα παιδιά αιχμαλωτίζουν το φεγγάρι στη χούφτα τους, κατά πως λέει κι ο Ρίτσος.
Ο θείος μου Νικόλαος Ευσταθίου, αδελφός του παππού μου, μπάρκαρε από το λιμάνι της Πάτρας έναν Μάη του 1915 με το πλοίο η ΠΑΤΡΙΣ και πορεύτηκε στη φιλόξενη αμερικάνικη ήπειρο με το όνομα Νικ Πούλος – θυμάμαι ακόμα τα μπαούλα με τα πράγματα που μας έστελνε και με χρυσά γράμματα το όνομά του στο σκέπασμα – μιας και το Ευσταθίου ήταν κομμάτι δύσκολο και μη εύηχο στην αγγλόφωνη Οκλαχόμα. Έφτιαξε οικογένεια και πρόκοψε, και τα δισέγγονά του, Έλληνες τέταρτης γενιάς, ακόμα και σήμερα επισκέπτονται την Ελλάδα για να γνωρίσουν τα πάτρια εδάφη. Οι πληροφορίες αυτές δόθηκαν με e-mail από τον πάντα ευγενέστατο Κώστα που όντας συνδρομητής της μηχανής αναζήτησης, μου έλυσε την απορία για τον ξενιτεμένο παππού και για τη μη καταχώρηση ονομάτων από την Κραθίδα (Πλάτανοι – Καλαμιάς).
Ο συγγραφέας έχει κερδίσει το στοίχημα να συγκινήσει τον αναγνώστη. Ο αναγνώστης θα σαλπάρει για τους μακρινούς κόσμους. Θα δει να ζωντανεύει σαν ταινία το φευγιό των δικών του ανθρώπων, σαν μια πολυπαιγμένη ταινία ξεθωριασμένη μεν αλλά με τόσα σύγχρονα και επίκαιρα στοιχεία με άλλους πρωταγωνιστές τώρα, τους ρακένδυτους οικονομικούς και θρησκευτικούς μετανάστες της ασιατικής γης, της γείτονος Αλβανίας και τόσους άλλους που βλέπουν στη χώρα μας τη νέα τους πατρίδα.
Έτσι για να μην ξεχνάμε ότι κάποτε κι εμείς αφήσαμε το πιο παραγωγικό, το πιο προοδευτικό κομμάτι της νεολαίας μας να σαλπάρει. Έτσι για να μην ξεχνάμε ότι κι η Ελλάδα δεν ξέφυγε τη μοίρα των πολιτισμένων κρατών και μετατράπηκε τα τελευταία δεκαπέντε χρόνια σε μια πολυπολιτισμική κοινωνία στην οποία καλούμαστε να ζήσουμε, να μοιραστούμε, να δουλέψουμε αρμονικά και να συμβιώσουμε με τους “διαφορετικούς άλλους”. Κι αυτό συνάγεται έμμεσα από την ανάγνωση του βιβλίου. Κρύβεται αθώα πίσω από τις λέξεις και καιροφυλακτεί για να μας δοκιμάσει. Να δοκιμάσει την ανθρωπιά μας. Το βαθμό πολιτισμού μας.
Σε ευχαριστούμε, Κώστα, για τη ρότα που νοερά μας χάραξες. Θα έχουμε την ευκαιρία το καλοκαίρι να σεργιανίσουμε στις σελίδες του βιβλίου σου με τη βιβλιοθήκη της Αναγέννησης και να πούμε όσα δεν είπαμε και δεν γράψαμε… εν πλω.
* Η Αναστασία Ευσταθίου είναι εκπαιδευτικός, συγγραφέας.
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ: ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΜΠΟΥΡΑΣ
 |
| ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΜΠΟΥΡΑΣ |
Ένα βιβλίο διαφορετικό από τα χιλιάδες που κυκλοφορούν. Η αξία του δεν έγκειται τόσο στο ότι αποτελεί μια ιστορική καταγραφή, που πραγματικά έλειπε και που για πρώτη φορά πραγματοποιείται, όσο στο ότι η συγγραφή του μπορεί να προβληθεί ανεπιφύλακτα ως πρότυπο ερευνητικής δημιουργίας, με παράλληλη χρήση Βιβλιογραφίας και αξιοποίηση της τεχνολογίας του Διαδικτύου. Υποδειγματικός εμπνευστής και δημιουργός αυτού του ερευνητικού επιτεύγματος, ο συγγραφέας του βιβλίου.
Ο Κώστας Ν. Ρόζος, πτυχιούχος Πολιτικών Επιστημών και Δημοσίου Δικαίου Νομικής Αθηνών, διά βίου δραστήριο και ακαταπόνητο μέλος Προστασίας Δικαιωμάτων των Ατόμων με Ειδικές Ανάγκες, Δ/ντής και εκδότης της εφημερίδας “Φρουρός της Ανατολικής Αιγιαλείας”, έρχεται τώρα ως συγγραφέας του βιβλίου “Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο…” να μας συγκινήσει, να μας αφυπνίσει μνήμες, να μας διδάξει, να συνεγείρει συνειδήσεις, να αναπλάσει όνειρα…
Φαντάζει εκπληκτικά αισιόδοξο να διαπιστώνει κανείς μέσα από τις σελίδες του βιβλίου πόσο ευεργετική και ωφέλιμη μπορεί να αποβεί η “χρονομηχανή” του διαδικτύου. Η αλήθεια είναι, όμως, πως καμιά “μηχανή” δεν γεννά από μόνη της ψυχή, συναίσθημα και γνώση, αν δεν της εμφυσά πνοή ζώσα, παλμό καρδιάς και εγρήγορση σκέψης κάποιος ερευνητής δημιουργός. Αυτό, ακριβώς, έκανε ο συγγραφέας Κώστας Ν. Ρόζος. Μετουσίωσε σε ιστορία (όχι απλά τοπική, αλλά στα όρια οικουμενικότητας του ανθρώπου) την αγάπη του για τον τόπο του, τον σεβασμό του προς τα πάθια των ανθρώπων, την σεμνότητά του απέναντι στη μεγαλοσύνη της ιστορικής αλήθειας, το δέος του προς την διδαχή του παρελθόντος, την συμπάθειά του στην ελπίδα, το δάκρυ και το όνειρο των παππούδων και προπαππούδων μας.
Δεν αποτιμάται με τα μέτρα και σταθμά της κερδοσκοπικής εποχής μας το αποτέλεσμα του ψυχικού και πνευματικού του μόχθου. Ποιος μπορεί – αλήθεια – να υπολογίσει πόσο λίγο ή πολύ κέρδος είναι για μας, ανθρώπους μιας εποχής που έμβλημά της έχει το “ο χρόνος είναι χρήμα”, το να ταξιδέψουμε Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο… και να συναντηθούμε νοερά και βιωματικά με το όνειρο των 791 μεταναστών από τα χωριά των σημερινών δήμων Αιγείρας και Ακράτας, να επιβιβαστούμε μαζί τους στα ατμόπλοια υπερωκεάνια και να αποβιβαστούμε – κάπου στις αρχές του 20ου αιώνα – παρέα με τα δάκρυα της ξενιτιάς στο νησί της Ελπίδας του Αμερικανικού ονείρου;
Στις 160 σελίδες του βιβλίου (από τις εκδόσεις ΠΛΟΗΓΟΣ, με εξώφυλλο το ατμόπλοιο “ΛΑΚΩΝΙΑ” και φόντο τη λίστα με τα ονόματα των μεταναστών, με πλούσιο φωτογραφικό υλικό, χάρτες και ντοκουμέντα) κυριαρχεί το συγγραφικό ήθος του Κώστα Ν. Ρόζου. Στοιχεία αυτού του ήθους: η τοπική και παγκόσμια ιστορική τεκμηρίωση σε σχέση με το θέμα, η λιτή και απέριττη προσέγγιση του ανθρώπινου συναισθηματικού πλαισίου, η ύπαρξη μέτρου και η αποφυγή οιασδήποτε υπερβολής, μα, κυρίως, – κατά τη γνώμη μου – η συμβολική λευκή σελίδα με το “Manifest” των μη ευρεθέντων συντοπιτών, που ανάγεται σε κατάθεση τιμής προς τον Άγνωστο μετανάστη!
Ο τέως Λυκειάρχης, φιλόλογος – θεολόγος κ. Δημήτριος Ράπτης στον Πρόλογο του βιβλίου εξαίρει δίκαια τον ερευνητικό ζήλο και την παιδεία του συγγραφέα.
Επαφίεται, ως ελάχιστη ηθική υποχρέωση, εις την Δημοτική Αρχή των Δήμων Αιγείρας και Ακράτας η απόδοση δημοσίας τιμής προς τον Κώστα Ν. Ρόζο για την προσφορά του με το βιβλίο “Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο…” και η άμεση μέριμνά τους ώστε να γίνει το βιβλίο διδακτικό απόκτημα και παράδειγμα προς μίμηση της Εκπαιδευτικής Κοινότητας όλων των σχολείων της περιοχής, καθώς και όλων των οργανισμών και φορέων των δύο Δήμων.
Εύχομαι, του χρόνου τέτοια εποχή, το βιβλίο εκτός από την αγάπη και τον έπαινο των αναγνωστών, να το λαμπρύνει και ο έπαινος της Ακαδημίας Αθηνών. Διότι η κοινωνία μας – και ιδιαίτερα οι νέοι – έχουν ανάγκη, πρωτίστως, από πρότυπα και υποδείγματα αρετής, όπως το πνευματικό επίτευγμα του συγγραφέα Κώστα Ν. Ρόζου.
ΚΟΥΜΠΟΥΡΑΣ ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ – ΦΙΛΟΛΟΓΟΣ
ΒΙΒΛΙΟΚΡΙΤΙΚΗ: ΚΑΤΕΡΙΝΑ ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΥ
Αγαπητέ φίλε Κώστα,
Διάβασα με προσοχή και μεγάλο ενδιαφέρον το βιβλίο σου «Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο»και το βρήκα πολύτιμη πηγή γνώσης για όλους εμάς που καταγόμαστε από την Ανατολική Αιγιάλεια.
Με το βιβλίο αυτό, προϊόν συστηματικής δουλειάς και ενδελεχούς έρευνας, φωτίζεις ένα κομμάτι της τοπικής ιστορίας, δίνοντας τη δυνατότητα στους παλιούς να επαναφέρουν στη μνήμη τους ακούσματα και βιώματα και τους νέους να μάθουν, ιδιαίτερα στις μέρες μας που βιώνουμε «το αμερικανικό όνειρο» με τη μορφή όχι της καλύτερης ζωής αλλά της έντονης κατανάλωσης αντικειμένων και αξιών...
Το πλαίσιο μέσα στο οποίο τοποθέτησες το θέμα σου προσδιορίζει τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της περιοχής στο τέλος του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα και καθιστά φανερά τα αίτια που έσπρωξαν πλήθος νέων ανθρώπων να αναζητήσουν την τύχη τους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ταυτόχρονα συνδέει το παρελθόν με το παρόν, εφόσον και στην εποχή μας οι ίδιοι περίπου λόγοι εξακολουθούν να στέλνουν ανθρώπους μακριά από τις πατρίδες τους, προς αναζήτηση του ίδιου ονείρου.
Ο λόγος σου ζωντανός, λιτός, ουσιώδης, αγγίζει την ψυχή του αναγνώστη και ζωντανεύει τις δοκιμασίες και τις αγωνίες των μεταναστών για τις οποίες οι ίδιοι δύσκολα μιλούσαν, γιατί δεν ήθελαν ή δεν άντεχαν να καταστρέψουν το μύθο του αμερικανικού ονείρου, όπως είχε διαμορφωθεί στη φαντασία αυτών που έμεναν πίσω.
Ιδιαίτερη συγκίνηση ένοιωσα, όταν διαβάζοντας τον κατάλογο με τα ονόματα των μεταναστών εντόπισα και το όνομα του παππού μου, ο οποίος όμως δε στάθηκε από «τους τυχερούς» και γύρισε πίσω μόνο με την εικόνα του αγάλματος της ελευθερίας! Ή μήπως στάθηκε;
Τέλος θέλω να σε ευχαριστήσω, γιατί με το βιβλίο σου συνετέλεσες να γνωρίσουμε μια πτυχή της σύγχρονης ιστορίας τού τόπου μας και να δούμε το θέμα «μετανάστευση» στις πραγματικές του διαστάσεις, γιατί είναι ένα θέμα πάντα επίκαιρο και σοβαρό που μας απασχολεί όλους.
Φιλικά
Κατερίνα Παναγιωτοπούλου - Βελλέ
Διάβασα με προσοχή και μεγάλο ενδιαφέρον το βιβλίο σου «Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο»και το βρήκα πολύτιμη πηγή γνώσης για όλους εμάς που καταγόμαστε από την Ανατολική Αιγιάλεια.
Με το βιβλίο αυτό, προϊόν συστηματικής δουλειάς και ενδελεχούς έρευνας, φωτίζεις ένα κομμάτι της τοπικής ιστορίας, δίνοντας τη δυνατότητα στους παλιούς να επαναφέρουν στη μνήμη τους ακούσματα και βιώματα και τους νέους να μάθουν, ιδιαίτερα στις μέρες μας που βιώνουμε «το αμερικανικό όνειρο» με τη μορφή όχι της καλύτερης ζωής αλλά της έντονης κατανάλωσης αντικειμένων και αξιών...
Το πλαίσιο μέσα στο οποίο τοποθέτησες το θέμα σου προσδιορίζει τις κοινωνικοοικονομικές συνθήκες της περιοχής στο τέλος του 19ου και τις αρχές του 20ού αιώνα και καθιστά φανερά τα αίτια που έσπρωξαν πλήθος νέων ανθρώπων να αναζητήσουν την τύχη τους στην άλλη πλευρά του Ατλαντικού. Ταυτόχρονα συνδέει το παρελθόν με το παρόν, εφόσον και στην εποχή μας οι ίδιοι περίπου λόγοι εξακολουθούν να στέλνουν ανθρώπους μακριά από τις πατρίδες τους, προς αναζήτηση του ίδιου ονείρου.
Ο λόγος σου ζωντανός, λιτός, ουσιώδης, αγγίζει την ψυχή του αναγνώστη και ζωντανεύει τις δοκιμασίες και τις αγωνίες των μεταναστών για τις οποίες οι ίδιοι δύσκολα μιλούσαν, γιατί δεν ήθελαν ή δεν άντεχαν να καταστρέψουν το μύθο του αμερικανικού ονείρου, όπως είχε διαμορφωθεί στη φαντασία αυτών που έμεναν πίσω.
Ιδιαίτερη συγκίνηση ένοιωσα, όταν διαβάζοντας τον κατάλογο με τα ονόματα των μεταναστών εντόπισα και το όνομα του παππού μου, ο οποίος όμως δε στάθηκε από «τους τυχερούς» και γύρισε πίσω μόνο με την εικόνα του αγάλματος της ελευθερίας! Ή μήπως στάθηκε;
Τέλος θέλω να σε ευχαριστήσω, γιατί με το βιβλίο σου συνετέλεσες να γνωρίσουμε μια πτυχή της σύγχρονης ιστορίας τού τόπου μας και να δούμε το θέμα «μετανάστευση» στις πραγματικές του διαστάσεις, γιατί είναι ένα θέμα πάντα επίκαιρο και σοβαρό που μας απασχολεί όλους.
Φιλικά
Κατερίνα Παναγιωτοπούλου - Βελλέ
ΕΚΘΕΣΗ ΑΧΑΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ
Ο Νομάρχης Δημήτρης Κατσικόπουλος, ο τέως Υφυπουργός Αθλητισμού και υποψήφιος Δήμαρχος Πάτρας Ανδρέας Φούρας, ο Αντινομάρχης Γεώργιος Αγγελόπουλος και ο εκδότης του “Φ” Κώστας Ρόζος λίγο πριν την τελετή έναρξης το καλοκαίρι τού 2006.
Με μεγάλη επιτυχία πραγματοποιήθηκε η έκθεση αχαϊκού βιβλίου στην αίθουσα του Συνεδριακού Κέντρου του Οργανισμού Λιμένος Πατρών.
Το όλο εγχείρημα της συγκέντρωσης των βιβλίων και της διοργάνωσης της σημαντικότατης αυτής έκθεσης έγινε από τον Τομέα Παιδείας – Πολιτισμού – Νεολαίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αχαΐας με συντονιστή τον αρμόδιο Αντινομάρχη κ. Γεώργιο Αγγελόπουλο.
Στην έκθεση, που παρέμεινε ανοικτή μέχρι έως τις 28 Μαΐου, εκτέθηκαν πάνω από 720 τίτλοι βιβλίων λογοτεχνών, ιστορικών, ποιητών, λαογράφων και πνευματικών ανθρώπων της Αχαΐας, αλλά και συγγράμματα που έχουν ως αντικείμενο μελέτης το Νομό. Παράλληλα στον εκθεσιακό χώρο φιλοξενήθηκαν έργα των μελών του Συλλόγου Καλλιτεχνών Πάτρας.
Στόχος της έκθεσης αχαϊκού βιβλίου ήταν να αποτελέσει σημείο προσέγγισης και γνώσης της ιστορίας, του πολιτισμού και της αχαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, από όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι του αχαϊκού λαού.
Δεκατρία τουλάχιστον βιβλία συγγραφέων προερχόμενων από τους Δήμους Αιγείρας και Ακράτας εντοπίσαμε κατά την πολύωρη περιήγησή μας στους χώρους της έκθεσης:
“Η Γκόλφω” του Σπύρου Περεσιάδη, “Ιστορία και Λαογραφία Ανατολικής Αιγιαλείας και Καλαβρύτων” του Γεώργιου Κανελλόπουλου, “Ιστορία και Λαογραφία Ανατολικής Αιγιαλείας και Καλαβρύτων” του Αθανάσιου Φωτόπουλου, “Η Αιγείρα από τους μυθικούς χρόνους μέχρι σήμερον” και “Παναγιώτης Γεωργιάδης Σελιανίτης, ένας άγνωστος Φιλικός” του Παναγιώτη Σωτηρόπουλου, “Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο” του Κώστα Ρόζου, “Η κόρη των Αιγών” και “Μία κάλτσα που τη λέγαν Ευρυδίκη” της Αναστασίας Ευσταθίου, “Χορεύοντας μόνος” του Νίκου Βουρνάζου, “Ο Καλαμιάς Αιγιαλείας Αναμνήσεις και βιώματα” του Νικόλαου Σπανού, “Παιδικά και νεανικά βιβλία του 19ου αιώνα” – “Νεοελληνικά ψευδώνυμα” – “Ο Άκης και οι άλλοι” του Κυριάκου Ντελόπουλου.
Το όλο εγχείρημα της συγκέντρωσης των βιβλίων και της διοργάνωσης της σημαντικότατης αυτής έκθεσης έγινε από τον Τομέα Παιδείας – Πολιτισμού – Νεολαίας της Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης Αχαΐας με συντονιστή τον αρμόδιο Αντινομάρχη κ. Γεώργιο Αγγελόπουλο.
Στην έκθεση, που παρέμεινε ανοικτή μέχρι έως τις 28 Μαΐου, εκτέθηκαν πάνω από 720 τίτλοι βιβλίων λογοτεχνών, ιστορικών, ποιητών, λαογράφων και πνευματικών ανθρώπων της Αχαΐας, αλλά και συγγράμματα που έχουν ως αντικείμενο μελέτης το Νομό. Παράλληλα στον εκθεσιακό χώρο φιλοξενήθηκαν έργα των μελών του Συλλόγου Καλλιτεχνών Πάτρας.
Στόχος της έκθεσης αχαϊκού βιβλίου ήταν να αποτελέσει σημείο προσέγγισης και γνώσης της ιστορίας, του πολιτισμού και της αχαϊκής πολιτιστικής κληρονομιάς, από όσο το δυνατόν μεγαλύτερο κομμάτι του αχαϊκού λαού.
Δεκατρία τουλάχιστον βιβλία συγγραφέων προερχόμενων από τους Δήμους Αιγείρας και Ακράτας εντοπίσαμε κατά την πολύωρη περιήγησή μας στους χώρους της έκθεσης:
“Η Γκόλφω” του Σπύρου Περεσιάδη, “Ιστορία και Λαογραφία Ανατολικής Αιγιαλείας και Καλαβρύτων” του Γεώργιου Κανελλόπουλου, “Ιστορία και Λαογραφία Ανατολικής Αιγιαλείας και Καλαβρύτων” του Αθανάσιου Φωτόπουλου, “Η Αιγείρα από τους μυθικούς χρόνους μέχρι σήμερον” και “Παναγιώτης Γεωργιάδης Σελιανίτης, ένας άγνωστος Φιλικός” του Παναγιώτη Σωτηρόπουλου, “Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο” του Κώστα Ρόζου, “Η κόρη των Αιγών” και “Μία κάλτσα που τη λέγαν Ευρυδίκη” της Αναστασίας Ευσταθίου, “Χορεύοντας μόνος” του Νίκου Βουρνάζου, “Ο Καλαμιάς Αιγιαλείας Αναμνήσεις και βιώματα” του Νικόλαου Σπανού, “Παιδικά και νεανικά βιβλία του 19ου αιώνα” – “Νεοελληνικά ψευδώνυμα” – “Ο Άκης και οι άλλοι” του Κυριάκου Ντελόπουλου.
Συγχαρητήριες επιστολές
ΣΥΓΧΑΡΗΤΗΡΙΑ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΟΥ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΑΡΧΙΕΠΙΣΚΟΠΗ ΑΜΕΡΙΚΗΣ
21 Αυγούστου 2006
Σεβασμιώτατον Μητροπολίτην Καλαβρύτων και Αιγιαλείας κ. Αμβρόσιον
Σεβασμιώτατε και αγαπητέ Αδελφέ, Άγιε Καλαβρύτων,
Έλαβα το βιβλίο με τον τίτλο «Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο» του κ. Κωνσταντίνου Ρόζου, και σας ευχαριστώ.
Συγχαίρω τον συγγραφέα για την συγγραφή του εν λόγω βιβλίου, και εσάς διότι το προωθείτε. Εύχομαι να ευοδωθούν οι ευγενείς στόχοι της εκδόσεώς του.
Εύχομαι στην προσφιλή μοι Σεβασμιότητά σας πάσαν παρά Θεού ευλογία και χάρη.
Εύχομαι, επίσης, στον κ. Ρόζο και την οικογένειά του τα πλούσια αγαθά του Θεού
Και διατελώ όπως πάντοτε
Με πολλή εν Χριστώ αγάπη και ιδιάζουσα τιμή
Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος
Σεβασμιώτατε και αγαπητέ Αδελφέ, Άγιε Καλαβρύτων,
Έλαβα το βιβλίο με τον τίτλο «Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο» του κ. Κωνσταντίνου Ρόζου, και σας ευχαριστώ.
Συγχαίρω τον συγγραφέα για την συγγραφή του εν λόγω βιβλίου, και εσάς διότι το προωθείτε. Εύχομαι να ευοδωθούν οι ευγενείς στόχοι της εκδόσεώς του.
Εύχομαι στην προσφιλή μοι Σεβασμιότητά σας πάσαν παρά Θεού ευλογία και χάρη.
Εύχομαι, επίσης, στον κ. Ρόζο και την οικογένειά του τα πλούσια αγαθά του Θεού
Και διατελώ όπως πάντοτε
Με πολλή εν Χριστώ αγάπη και ιδιάζουσα τιμή
Ο Αρχιεπίσκοπος Αμερικής Δημήτριος
Μητροπολίτης Καλαβρύτων και Αιγιαλείας
Αξιότιμε κ. Ρόζο,
Αξιότιμε κ. Ρόζο,
διατελώΜετ’ ευχών και της εν Κυρίω αγάπης
Ο ΚΑΛΑΒΡΥΤΩΝ & ΑΙΓΙΑΛΕΙΑΣ ΑΜΒΡΟΣΙΟΣ
Γκέρμπεσι ( Προφήτης Ηλίας ) Αχαΐας
Το 2005 από τις εκδόσεις «ΠΛΟΗΓΟΣ» ήρθε ένα εξαιρετικό βιβλίο του Κώστα Ν. Ρόζου με τίτλο: «Αρμενίζοντας προς το Αμερικανικό όνειρο». Μεταξύ των άλλων περιέχει ονόματα μεταναστών στην Αμερική από: Αιγείρα, Αρφαρά, Βερσοβά, Συνεβρό, Βλοβοκά, Σελιάνα, Μάρμαρα, Βελλά, Σβυρού, Μπαλκουβίνα, Περιθώρι, Βεργουβίτσα, Ακράτα, Αράχοβα.
Εγγραφή σε:
Αναρτήσεις (Atom)
το νησί τής ελπίδας...
